Productgroep Kwaliteit leefomgeving

Bedragen x € 1.000

Groot onderhoud wegen - gesloten verhardingen   € 580.000 V
Dotatie reserve   € 580.000 N
Naast het jaarlijks beschikbaar bedrag van € 3,5 miljoen en middelen uit de Reserve Groot onderhoud openbare ruimte voor getemporiseerd onderhoud, is in 2024 extra geld beschikbaar voor achterstallig onderhoud en de extreme prijsstijgingen van de afgelopen jaren. De opgave voor 2024 voor gesloten verhardingen bedroeg hierdoor circa € 5,4 miljoen. Integrale afstemming en tegenvallende prestaties van aannemers zorgden voor een langere voorbereidingstijd en vertraging in de uitvoering van projecten. Hierdoor is een bedrag van € 580.000 (11%) niet uitgegeven. Dit voordeel wordt toegevoegd aan de Reserve Groot onderhoud openbare ruimte.

Groot onderhoud wegen - overig   € 540.000 V
Mutatie reserve   € 540.000 N
Op het groot onderhoud voor wegmeubilair, civiele kunstwerken, elementenverharding en bermen buitengebied is sprake van een voordeel van € 540.000. De belangrijkste oorzaken hiervoor zijn onvoldoende capaciteit binnen de eigen organisatie, vraagstukken met een hogere prioriteit en het uitwerken van uitkomsten van (ecologische) onderzoeken. Hierdoor is er € 260.000 niet onttrokken aan de reserve Groot onderhoud openbare ruimte, maar is € 280.000 toegevoegd aan deze reserve.

Groot onderhoud openbare speelgelegenheden   € 50.000 V
Dotatie reserve   € 50.000 N
Uit de inspecties bleek dat het geplande groot onderhoud niet nodig was in 2024. Het voordeel is verrekend met de Reserve Groot onderhoud openbare ruimte en wordt de komende twee jaar gebruikt voor het onderhoud van valondergronden.

Leges nutsbedrijven                           € 120.000 N
De ontvangen leges zijn € 120.000 lager dan geraamd. Door aflopende contracten tussen nutsbedrijven en aannemers, overnames van aannemers etc. kunnen nutsbedrijven moeilijker uitvoerende partijen, die hiervoor gecertificeerd zijn, vinden om hun werkzaamheden uit te voeren. Hierdoor zijn er in 2024 minder aanvragen vanuit de nutsbedrijven bij de gemeente gedaan.

Exploitatie riolering    € 240.000 V
Storting voorziening    € 240.000 N
Riolering kent een gesloten financieringssysteem. Het saldo van de baten en lasten wordt verrekend met de hiervoor ingestelde voorziening. Per saldo is in 2024 sprake van een voordeel van € 240.000, dat in de voorziening is gestort. Hieronder worden de belangrijkste afwijkingen binnen het product Riolering toegelicht.

Vanwege lekkage moesten meer kostbare kleppen vervangen worden dan verwacht. Het telemetrieproject heeft vertraging opgelopen door personele problemen bij de onderaannemer. Het gebruik van telemetrie kan helpen om storingen sneller op te sporen en op te lossen, wat naar verwachting kostenbesparingen zal opleveren. Daarnaast zijn de elektriciteitskosten hoger dan geraamd, voornamelijk door nagekomen facturen over 2023. Hierdoor is op mechanische riolering een overschrijding van € 180.000 ontstaan.

Het correctief onderhoud aan de vrijvervalriolering heeft € 160.000 meer gekost dan geraamd. Er waren meer uitrukmomenten nodig voor verstoppingen en herstel riolen dan verwacht. Daarnaast is er nog steeds sprake van prijsstijgingen.

De compensabele btw, die inbegrepen is in de vervangingsinvesteringen en het beheer en onderhoud, is € 650.000 lager dan geraamd. Hierdoor is aan de reserve BTW-compensatiefonds € 650.000 minder BTW afgedragen. Een voordeel ten opzichte van de raming.

Tot slot is er sprake van diverse kleinere afwijkingen op de baten, wat per saldo resulteert in € 70.000 lagere baten.

Groot onderhoud oppervlaktewater buitengebied   € 60.000 V
Voorstel tot resultaatbestemming   € 60.000 N
Bij de PB 2023-2026 zijn voor de achterstanden in het onderhoud van de openbare ruimte extra middelen beschikbaar gesteld voor de periode 2023-2025. In 2024 is hiervan € 100.000 bestemd voor het vervangen van beschoeiingen. Bij een aantal locaties met wateroverlast moest eerst een waterbodemonderzoek worden uitgevoerd. Vanwege het wachten op de uitslagen hiervan en de lange levertijd van hout is niet het volledige bedrag besteed. Wij stellen u voor om € 60.000 over te hevelen naar 2025 door deze toe te voegen aan de Reserve overlopende verplichtingen.

Groot en regulier onderhoud groen   € 640.000 V
Mutatie reserve   € 440.000 N
Binnen de vakgroep groen is een capaciteitstekort op personeel om de werkzaamheden die daar liggen uit te kunnen voeren. Tevens hebben medewerkers zich veel beziggehouden met het opstellen van de beheerplannen. Hierdoor is op een aantal onderdelen onvoldoende sturing geweest om onderhoud werkzaamheden uit te kunnen voeren. Daarnaast is sprake van personeelstekorten bij gecontracteerde aannemers. Het voordeel op groot onderhoud wordt verrekende met de reserve Groot onderhoud openbare ruimte. Vanwege het voorstaande is geen € 100.000 onttrokken aan deze reserve, maar is € 340.000 toegevoegd.

Invasieve exoten   € 240.000 V
Sinds 2019 werkt de gemeente aan het beheersen en terugdringen van de Japanse duizendknoop (JDK) op gemeentegrond en zetten we volop in op de bestrijding van de eikenprocessierups. De kosten van de bestrijding van de eikenprocessierups zijn lager dan verwacht vanwege de geringere plaagdruk. De projectaanpak van Team rups heeft bijgedragen aan een efficiëntere werkwijze. In de ontwikkelingen hebben we de afgelopen jaren gezien dat we als gemeente Ede te maken krijgen met nieuwe invasieve exoten die bestreden moeten worden. Om de aanpak van de invasieve exoten te stroomlijnen is in 2024 het beheerplan Invasieve exoten 2024-2028 vastgesteld. In dit beheerplan zijn alle bekende invasieve exoten in kaart gebracht en is een aanpak beschreven.

Begraven   € 90.000 N
Mutatie voorziening   € 90.000 V
In 2023 is de nota begraven vastgesteld. Hierin is besloten dat per begraafplaats een beeldkwaliteitsplan (BKP) wordt uitgewerkt. Tevens worden graven niet meer grootschalig geruimd, waardoor er een toename is in het aantal (individuele) ruimingen. Deze ontwikkelingen hebben geleid tot € 130.000 hogere lasten dan begroot. Op de baten is sprake van een voordeel van € 40.000, daarom is € 90.000 extra onttrokken uit de voorziening. Omdat er meer uit de voorziening is onttrokken dan begroot, wordt in 2025 gekeken of de hoogte van de leges toereikend is.

Subsidie afsluiten beheerpaden   € 0
Er is subsidie toegekend voor het opheffen en indien nodig verleggen van paden en routes vanuit het recreatiezoneringsplan. Deze werkzaamheden zijn in 2024 nog niet geheel afgerond als gevolg van capaciteitsgebrek binnen de eigen organisatie. We gaan het project in 2025 afronden en subsidiegelden besteden. Dit leidt tot een nadeel in de baten en een voordeel in de lasten, beide ter hoogte van € 130.000.

Ecologie   € 70.000 V
In 2024 zijn meerdere beleids- en ontwikkeltrajecten opgestart, zoals ontwikkelkaders voor landelijke gebied en stad. Deze processen vragen de nodige inzet van onze specialisten ecologie, waardoor minder uren en kosten zijn verantwoord op het reguliere budget voor ecologie.

Actieplan Biodiversiteit   € 80.000 V
Voor groene schoolpleinen zijn minder subsidieaanvragen gedaan. De animo voor de aanleg van groene schoolpleinen is, na realisatie van twee tot drie schoolpleinen in de afgelopen jaren, afgenomen naar één per jaar. Ook voor de groene daken neemt de animo af, waardoor het beschikbare subsidiebudget niet is benut. Het uitbreiden van ecologisch groen loopt gelijk op met veranderingen in de openbare ruimte die kansen bieden voor uitbreiding van ecologisch groen. In 2024 hebben zich minder mogelijkheden voorgedaan dan van tevoren geraamd.

Leefbaarheid   € 210.000 V
€ 90.000 aan kosten voor project Achter de Voordeur kon incidenteel gedekt worden uit de middelen voor het Integraal Zorgakkoord (IZA), die anders zouden terugvloeien naar het Rijk. Daarnaast is er sprake van een voordeel ter hoogte van € 80.000 omdat het aanbod dat voor de Doe- en leerplaats in Ede-Zuid in de plaats is gekomen, minder kost dan de oorspronkelijke aanpak. € 40.000 is niet besteed omdat deze kosten om het jaar worden gemaakt voor de gebiedsagenda en de leefbaarheidsmonitor.