Kwaliteit leefomgeving

Omgevingswet
Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet ingevoerd. In de Omgevingswet komen alle regels over de fysieke leefomgeving samen, met als doel duidelijkere regels, ruimte geven aan nieuwe initiatieven en lokaal maatwerk mogelijk maken. In het omgevingsplan komt de uitwerking te staan van hoe de gemeente haar fysieke leefomgeving wil ontwikkelen en beschermen. Voor de kwaliteit van de leefomgeving betekent dit onder andere dat er regels voor klimaatadaptatie, natuur, inritten en het kappen van bomen in 2024 zijn opgesteld voor in het omgevingsplan. Dit leidt onder andere tot een vereenvoudigd kapvergunningsstelsel dat onderdeel wordt van het omgevingsplan.

Prijsverhogingen en krappe marktomstandigheden
In 2024 bewogen de prijsverhogingen in de grond-, weg-, en waterbouw zich weer richting het langjarig gemiddelde. De grote prijsstijgingen uit de jaren 2021-2023 lijken daarmee achter de rug. Wel hadden we te maken met minder geïnteresseerde partijen voor onderhoudswerkzaamheden zoals asfaltonderhoud en onderhoud aan natuurlijke beplantingen. Als gevolg van de prijsstijgingen in eerdere jaren en beperkte capaciteit in de aannemersmarkt kunnen we voor het beschikbare budget minder onderhoud uitvoeren dan nodig is en staan planningen blijvend onder druk.

Klimaatverandering
We hebben een klimaatadaptatieplan opgesteld. Hierin is opgenomen hoe we de komende jaren willen inspelen op de klimaatverandering. Zowel voor inrichting als beheer en onderhoud. Het klimaatadaptatieplan wordt in 2025 als onderdeel van het programma Robuuste Natuurversterking vastgesteld. Uitwerkingen hiervan komen ook terecht in beheerplannen. Het Beheerplan Invasieve Exoten is hier een voorbeeld van.

Water en Bodem sturend
We hebben gesprekken gevoerd met Waterschap Vallei en Veluwe over hoe Water en Bodem sturend kan zijn. We zijn een kaart aan het opstellen die hierbij kan helpen. Deze kaart wordt naar verwachting in 2025 afgerond.

De Landelijke Maatlat voor een groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving
We hebben de richtlijnen uit de Maatlat overgenomen in het klimaatadaptatieplan en in het Integraal Beleidsplan Openbare Ruimte (IBOR). Daarnaast zijn er streefwaardes voor boomkroonbedekking opgenomen in het IBOR.

Integraal beleid beheer openbare ruimte (IBOR)
De oude VOR (2016) is herijkt in een nieuw document "Integraal Beleid Openbare Ruimte" (IBOR). De thema's uit het IBOR zijn in december 2024 vastgesteld door de gemeenteraad. Het IBOR schetst ook het kostenplaatje van het onderhoud van de openbare ruimte. Daarnaast zien we dat er een grote vervangingsopgave aankomt voor de openbare ruimte. Voor de keuze in kwaliteit van het beheer in de openbare ruimte zijn, met het zicht op de ombuigingen, een aantal scenario's doorgerekend wat de financiële impact is van bepaalde kwaliteitskeuzes voor de uitvoering van beheerwerkzaamheden. Op basis hiervan wordt bij de Perspectiefnota 2026-2029 een voorstel voorgelegd aan de gemeenteraad.