Grondbeleid

Na een periode van hoge inflatie en daarmee gepaard gaande hogere rentes, lijkt de rust in de markt weer terug te keren. Dit zorgt voor stijging van de vraag naar bouwgrond en stijging van de vrij op naam prijzen. Dit is ook zichtbaar in de portefeuille van het grondbedrijf, waar de plannen zich redelijk voorspelbaar ontwikkelen momenteel.

Het resultaat van het Grondbedrijf over 2024 komt uit op € 6,57 miljoen positief. Dit resultaat wordt voor het overgrote deel veroorzaakt door:

• De tender van een woningbouwontwikkeling in Otterlo Weversteeg is ruim boven de begroting uitgekomen.
• Tussentijdse winstneming op Kernhem B West.
• Op BT de Klomp is een perceel geleverd in 2024, terwijl deze levering was gepland voor 2030. Hierdoor verbetert de boekwaarde, waardoor rentelasten afnemen. Daarnaast heeft het invloed op plankosten en beheer. Per saldo leidt dit tot resultaatsverbetering.
• Het contracteren van een exploitatiebijdrage op De Klomp met een partij die zelf gaat realiseren.

Verklaring tabel:

• Afsluiten grondexploitaties: Met de afsluiting van plannen kunnen voor de laatste nog uit te voeren werkzaamheden middelen worden gereserveerd. Nadat de laatste activiteiten hebben plaatsgevonden wordt een eventueel resterend budget of onvoorziene kosten met het resultaat verrekend. In 2024 zijn de positieve plannen Kraatsweg Ede en Harskamp - Smachtenburgerweg afgesloten.
• Actualisatie MPG 2025; vrijval VVG: Voor de ontwikkeling van de verliesgevende grondexploitaties wordt een voorziening aangehouden om de toekomstige tekorten te dekken. De actualisatie van de grondexploitaties laat een verbetering zien van de verwachte resultaten zodat € 4,93 miljoen vanuit de voorziening verliesgevende grondexploitaties vrij kan vallen in het resultaat. Verdere toelichting kunt u vinden in het MPG 2025.
• Tussentijdse winstneming: Voor de plannen met een positieve resultaatsverwachting moet tussentijds op basis van regelgeving winst worden afgerekend. Om het tussentijdse resultaat te bepalen wordt het percentage van de gerealiseerde kosten maal het percentage van de gerealiseerde opbrengst vermenigvuldigd met de verwachte winst. Hierbij wordt de winst gecorrigeerd met de bekende (gewogen) risico's. In 2024 werd tussentijds winst genomen in het plan Kernhem B (Ede).
• Rechtstreeks ten laste van resultaat : de kosten verbonden aan de exploitatie van materiële vaste activa (MVA) en de algemene kosten van het grondbedrijf worden direct ten laste van het resultaat gebracht. De materiële vaste activa betreffen de ‘strategische’ gronden die niet in ontwikkeling zijn.

Toekomstige resultaatsverwachting
De actualisatie van de grondexploitaties levert voor de lopende grondexploitaties een verwacht toekomstig resultaat op van € 47,4 miljoen (nadelig). Het betreft:

• Negatieve plannen € 51,4 miljoen (n)
• Positieve plannen € 4,0 miljoen (v).

Voor de negatieve plannen wordt het toekomstige resultaat gedekt door de voorziening Verliesgevende grondexploitaties. De verwachte winsten voor de positieve plannen worden jaarlijks aan de hand van (deel) realisatie genomen en in het resultaat van het grondbedrijf verwerkt.
In bovenstaande cijfers is geen rekening gehouden met de keuzes die de raad nog moet nemen voor:

• De ontwikkelrichting en programmatische keuzes voor het WFC in het kader van de herijking Stationsomgeving.
• Nog te openen grondexploitaties zoals bijvoorbeeld Doesburgerbroek, Veldbies en Noordplein.

Dekking voor deze toekomstige keuzen is gereserveerd in de Reserve Omgevingsvisie. Deze reserve dient om realisatie van de doelen uit de omgevingsvisie te kunnen borgen. Tegelijk worden de resultaten vanuit het grondbedrijf verrekend met de reserve, zodat meevallers kunnen worden ingezet richting de toekomst en tegenvallers kunnen worden opgevangen.

Doorwerking verwacht resultaat grondbedrijf in Reserve Omgevingsvisie
De actualisatie bij het MPG 2025 levert een bijstelling op van de mutaties op de Reserve Omgevingsvisie. Voor de komende jaren wordt een daling van de positieve resultaten en een onttrekking aan de reserve verwacht. Overigens laat onderstaande tabel enkel de verrekening met de resultaten uit het grondbedrijf zien, overige onttrekkingen zijn niet zichtbaar gemaakt.